fbpx
Posts Tagged :

τριτη ηλικία και άσκηση

ΥΔΡΟΘΕΡΑΠΕΙΑ

Άσκηση στο νερό και τρίτη ηλικία

1024 683 physiopolis physiopolis

Όσο το προσδόκιμο ζωής του πληθυσμού αυξάνεται, τόσο αυξάνεται και η ανάγκη για καλύτερη ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων ατόμων, οι οποίοι ψάχνουν μια απάντηση στις διάφορες ασθένειες ή στα προβλήματα που συνοδεύουν την ηλικία τους. Η άσκηση στο νερό μπορεί πραγματικά να βοηθήσει.

Α. Καρδιοαναπνευστικά προβλήματα

Οι φυσιολογικές αλλαγές λόγω γήρανσης, μειωμένης αρτηριακή κυκλοφορίας, μειωμένης καρδιακής παροχής και μειωμένου μέγιστου όγκου παλμού μπορούν να αντιμετωπιστούν θετικά με τη χρησιμοποίηση των υδροδυναμικών αρχών. Η υδροστατική πίεση αυξάνει τη φλεβική επιστροφή, ενώ η άνωση εξουδετερώνει την βαρύτητα και επιτρέπει στον ασθενή να κινηθεί πιο άνετα.

Η θερμότητα του νερού αυξάνει την αιματική ροή επιτρέποντας στο αίμα να φτάνει στα άκρα με λιγότερη πίεση. Η συνεχής υδροστατική πίεση βοηθά στην αναπνοή με τη δύναμη που εξασκεί στο θώρακα. Εδώ χρήζουν ιδιαίτερης προσοχής τα άτομα με μειωμένη ζωτική χωρητικότητα των πνευμόνων, καθώς υπάρχει ενδεχόμενο οι πνεύμονες να μην αντέξουν και να καταρρεύσουν (collapse). Αυτοί οι ασθενείς θα πρέπει να ελέγξουν τους πνεύμονές τους και αν η ζωτική χωρητικότητα είναι λιγότερο από 1,5lt (φυσιολογικός μέσος όρος περίπου 4,5lt) δεν θα πρέπει να μπουν σε βαθύ νερό ή οι ασκήσεις πρέπει να γίνονται σε ύπτια θέση στο νερό και όχι όρθια ή πρηνή.

Οι δραστηριότητες θα πρέπει να είναι ενεργητικές ή υποβοηθούμενες ενεργητικές προκειμένου να έχουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Β. Επίδραση στο νευρικό σύστημα

Οι μειωμένοι κινητικοί νευρώνες, οι μειωμένοι χρόνοι αντίδρασης, το αλλαγμένο επίπεδο παραγωγής νευροδιαβιβαστών μπορούν να αντιμετωπιστούν με ένα πρόγραμμα ασκήσεων στο νερό μέσω της άνωσης, της υδροστατικής πίεσης και της αντίστασης (ιξώδες). Η υποστήριξη της άνωσης μαζί με τη διέγερση των αισθητικών υποδοχέων από την υδροστατική πίεση και το ιξώδες, προάγουν την δυνατότητα να αυξηθεί η νευρική διέγερση, παρέχοντας ένα περιβάλλον που είναι σταθερότερο και διευκολύνει τις αυξανόμενες νευρομυϊκές προσπάθειες.

Υπό τις οδηγίες του θεραπευτή, ο ασθενής έχει τη δυνατότητα να συγκεντρωθεί στο συγχρονισμό και να στρατολογήσει τις μυϊκές ομάδες του κατά τη διάρκεια των λειτουργικών δραστηριοτήτων με την αυξανόμενη διέγερση των αισθητικών υποδοχέων στο υδρόβιο περιβάλλον. Η αναταραχή του ύδατος δημιουργεί μία «σύγκρουση» μεταξύ του αιθουσαίου συστήματος και της όρασης. Για τους ασθενείς που έχουν μία ήπια έως μέτρια δυσκολία στη συνεργασία αυτών των δύο συστημάτων, το υδρόβιο περιβάλλον εμφανίζεται να ενθαρρύνει μία ενοποιημένη λειτουργική έκβαση. Η προφανέστερη φυσική  βελτίωση φαίνεται χαρακτηριστικά στη σταθερότητα των ασθενών στην όρθια στάση. Προσοχή χρειάζεται σε άτομα με σοβαρότερες βλάβες του αιθουσαίου, γιατί ακόμα και μία μικρή ανατάραξη του νερού υπάρχει κίνδυνος να τους προκαλέσει ναυτία ή εμετό. Λειτουργικές δραστηριότητες, ασκήσεις σταθεροποίησης του κορμού, ισορροπίας, προστατευτικών αντιδράσεων κ.λπ. μπορούν να χρησιμοποιηθούν μεμονωμένα ή σε συνδυασμό για την αντιμετώπιση αυτών των προβλημάτων.

Γ. Τόνωση μυοσκελετικού συστήματος

Η μείωση της μυϊκής μάζας, των μυϊκών ινών, και της μυϊκής δύναμης (περισσότερο στις ίνες τύπου ΙΙ) μπορεί να δημιουργήσει μια λειτουργική αδυναμία για τους ηλικιωμένους ασθενείς. Επιπλέον, η απώλεια λειτουργίας κινητικών νευρώνων, η μειωμένη αποδοτικότητα στις νευρομυϊκές συναπτικές συνδέσεις και η μείωση στην πυκνότητα των οστών μπορεί επίσης να εμφανιστεί με τη φυσιολογική γήρανση. Ο φυσικοθεραπευτής χρησιμοποιώντας τις φυσικές ιδιότητες του νερού μπορεί να ελαχιστοποιήσει τις προαναφερθέντες αλλαγές γήρανσης με την παροχή ευκαιριών για να τονώσει θεραπευτικά το μυοσκελετικό σύστημα σε ένα ενθαρρυντικό περιβάλλον.

Επιπλέον, η εμβάπτιση σε θερμό νερό παρέχει δυνατότητα να αντιμετωπίσουμε το μειωμένο μήκος των συνδέσμων και των τενόντων, λειτουργώντας στην κατάλληλη ευθυγράμμιση και με μειωμένη ταχύτητα. Η Θεραπευτική άσκηση, λειτουργικές δραστηριότητες, σταθεροποίηση του κορμού, και δραστηριότητες ισορροπίες είναι οι πιθανές επιλογές παρέμβασης για να αντιμετωπιστούν οι μυοσκελετικές αλλαγές λόγω γήρανσης και των προβλημάτων ή ασθενειών που μπορεί να τη συνοδεύουν.

Τρίτη ηλικία και άσκηση

640 427 master

Στην τρίτη ηλικία εντάσσονται τα άτομα που έχουν συμπληρώσει το 60o έτος και δεν έχουν υπερβεί το 80ο.
Σύμφωνα με μελέτες παρατηρείται απώλεια της μυϊκής μάζας με την αύξηση της ηλικίας. Υπολογίζεται ότι από την ηλικία των 20 μέχρι αυτή των 70 ετών η απώλεια μυϊκού ιστού φτάνει στο 20-30%.
Oι επιπτώσεις της απώλειας της μυϊκής μάζας και όχι μόνο περιλαμβάνει μια σειρά από φαινόμενα, τα οποία έχουν επιπτώσεις τόσο στη λειτουργική κατάσταση του οργανισμού, όσο και στην ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων.
 
Συμπτώματα- Κλινική εικόνα
– Μειωμένη μυϊκή δύναμη
– Βράχυνση ιστών
– Πλημμελή αιμάτωση και αγγείωση
– Μειωμένη ικανότητα μεταβολισμού και γρήγορο κάματο
– Μειωμένη ικανότητα κίνησης
– Αυξημένη απώλεια οστικής μάζας (οστεοπόρωση)
– Αυξημένη συχνότητα πτώσεων εξαιτίας της μειωμένης μυϊκής δύναμης και ισορροπίας
– Απώλεια του μυϊκού ιστού είναι το αποτέλεσμα των μεταβολών πολλών λειτουργικών μηχανισμών
– Μειωμένη ικανότητα προσαρμογής σε καταστάσεις στρες που προκαλούνται από ασθένειες και γενικότερα αυξημένα επίπεδα νοσηρότητας
– Αλλαγές στο ορμονικό προφίλ όπως, για παράδειγμα, η μείωση των επιπέδων της αυξητικής ορμόνης, εξαιτίας της ανεπαρκούς αντιοξειδωτικής άμυνας του οργανισμού προκάλεσε βλάβες των μυϊκών κυττάρων
Η εμφάνισή όλων αυτών όμως μπορεί να αποδοθεί και στην ανεπαρκή πρόσληψη θρεπτικών συστατικών από τη διατροφή, αλλά και στη μειωμένη φυσική δραστηριότητα που παρατηρείται συχνά στους ηλικιωμένους.
ΤΑ ΟΦΕΛΗ ΤΗΣ ΑΣΚΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ

  • Αύξηση μυϊκής μάζας
  • Αυξάνει το εύρος τροχιάς των αρθρώσεων
  • Αυξάνει την αντοχή των οστών
  • Αύξηση αερόβιας ικανότητας
  • Βελτιώνει την λειτουργιά του αναπνευστικού συστήματος
  • Βελτίωση νευρομυϊκού συντονισμού (ισορροπία σώματος και ταχύτητα αντίδρασης)

ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΟΦΕΛΗ

  • Αίσθημα ευεξίας
  • Ο ασκούμενος νιώθει δυνατός να κάνει τα προγράμματα μόνος του

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΕΙΔΗ ΑΣΚΗΣΗΣ

  • Ασκήσεις σε θερμαινόμενη πισίνα εφόσον δεν υπάρχουν αντενδείξεις (ίσως η καλύτερη μορφή άσκησης διότι έχει μηδενική πιθανότητα τραυματισμού)
  • Αερόβιες δραστηριότητες ανοιχτού και κλειστού χώρου (π.χ. jogging, ποδήλατο)
  • Αναερόβιες ασκήσεις (ασκήσεις με αντιστάσεις, π.χ. βάρη αλλά με μεγάλα διαλλείματα και όχι μεγάλη επιβάρυνση)
  • Αναπνευστικές ασκήσεις (συγχρονισμός αναπνευστικών ασκήσεων με κινησιοθεραπεία)
  • Διατατικές ασκήσεις (κυρίως ενεργητικές διατάσεις)
  • Αθλοπαιδιές (π.χ. τένις, βόλεϊ)

Σύμφωνα με έρευνες έχει αποδειχθεί ότι όσοι ηλικιωμένοι είχαν συστηματική, ήπια ή έντονη φυσική άσκηση, είχαν επτά φορές περισσότερο ποιοτική ζωή.